Першым экспанатам будучага музея была драўляная ступа з таўкачом,
якую прынесла ў 1991 годзе выпускніца 1996 года Пацкевіч Дар’я.
Гэтыя экспанаты размяшчаліся ў класным пакоі кабінета беларускай
мовы і літаратуры.
Акрамя знаёмства з традыцыямі, звычаямі і абрадамі беларусаў,
удзельнікі гуртка
«Спадчына»
пачалі ладзіць паходы-экспедыцыі, якія былі выкліканы
неабходнасцю набыцця новых матэрылаў для выступленняў. Першая
такая экспедыцыя была арганізавана ў вёску Новая Дражня
Асіповіцкага раёна, родную вёску кіраўніка гуртка, настаўніцы
беларускай мовы і літаратуры Жаўрыд Клаўдзіі Канстанцінаўны.
Вынікам гэтай экспедыцыі сталі новыя экспанаты: церніца, калесня,
калаўроты, прасніцы, лапці-кавярзні, лапці-пахлакі, цэп
малацьбітны, карац, берасцяны кораб, фрагменты ткацкага станка,
маслабойка, жорны.
Прывезеныя экспанаты вельмі зацікавілі вучняў, якія ў
час наведвання кабінета беларускай мовы і літаратуры з цікавасцю
знаеміліся з прадметамі народнага ўжытку. Амаль што на кожных
занятках гуртка гучала прапанова знайсці і прынесці ў школу
новыя рэчы з мінулага нашага краю. Так у этнаграфічным кутку
з’явіліся: біклага для вады, шуфель для правейвання зерня,
ільночасалкі, верацёны, вырабы з ільну: ручнікі, абрусы,
посцілкі, вышываныя рэчы і іншыя.
Экспанатаў станавілася ўсё больш і больш, і
адміністрацыя школы выдзеліла ў 1993 годзе для этнаграфічнага
кутка памяшканне рэкрыацыі, якую адгарадзілі ад калідора,
плошчай 35,62 м2. Адну сцяну памяшкання аформілі пад
інтэр’ер вясковай хаты, зрабілі макет рускай печы, паліцы, лаўкі;
адгарадзілі ўмоўна хату (жылую) ад каморы і сенцаў. Так з’явіўся
этнаграфічны куток
«Беларуская
хатка»,які
прадстаўляў быт беларускіх сялян канца
XIX
- пачатку
XX
стагоддзя.
Шмат каштоўных прадметаў даўніны прадставілі музею і
супрацоўнікі школы. Так дзякуючы Шыцікавай А.С., былой
настаўніцы беларускай мовы і літаратуры, у этнаграфічным кутку
з’явіліся драўляныя расчоскі, элементы нацыянальнага касцюма
Касцюковіцкага раёна Магілёўскай вобласці: кофта, фартух, лапці,
ручнік. Шчамялёў А.Ц., дырэктар школы, прывёз з роднай вёскі
Пачапок прылады працы, якімі карысталіся жыхары Бялыніцкага
раёна: колы, фрагменты санак, дугу, калаўрот, ночвы і іншыя.
Мельнік І.М., настаўніца абслугоўваючай працы, прынесла
вышываныя занавескі, ільняное палатно (кужэльнае і зрэбнае).
Жаўрыд К.К прывезла драўляны ложак, бязмен, ліхтары, сталярныя
інструменты, драўляныя вілы, дзяжу.
Некаторыя экспанаты для музея зрабілі самі
ўдзельнікі гуртка
«Спадчына».
Па ўзоры, якія бачылі ў энцыклапедыі
«Этнаграфія
Беларусі»,
былі зроблены лаўкі, лучнік; калыска-зыбка, якая падвешвалася да
столі.
У кутку з’явілася некалькі беларускіх
нацыянальных касцюмаў, зробленых рукамі вучняў. Пазней з набытых
экспанатаў беларускага нацыянальнага касцюма была зроблена
невялікая (4 касцюмы) экспазіцыя, дзе прадстаўлены традыцыйныя
элементы беларускага нацыянальнага мужчынскага і жаночага
адзення.
У 2006 годзе колькасць экспанатаў асноўнага фонда
этнаграфічнага кутка
«Спадчына»
дасягнула 170, і ў кастрычніку 2006 года было прынята рашэнне аб
стварэнні школьнага этнаграфічнага музея
«Спадчына»,
у якім прадстаўлены вырабы ткацтва, ганчарства, сталярныя вырабы,
вырабы з лазы і лыка, прадметы хатняга ўжытку, якімі карысталіся
нашы продкі.
Сёння музей мае наступныя экспазіцыі:«Самаробныя
прылады працы»,
«Прадметы
хатняга ўжытку»,
«Саматканыя
вырабы»,
«Традыцыі
мінулага ў сучасным дэкаратыўна-прыкладным мастацтве».
Нацыянальныя касцюмы, зробленыя рукамі вучняў
Пры
музеі ёсць кабінет, у якім захоўваецца дакументацыя, распрацоўкі
мерапрыемстваў, цікавы матэрыял па гісторыі роднага краю, стэнды
«Гэта цікава
ведаць»,
«Мы знаёмімся з родным
краем».
У музеі выбраны і дзейнічае савет музея і экскурсаводы, якія
праводзяць аглядныя і тэматычныя экскурсіі, выпускаюцца
насценныя газеты, прысвечаныя народным святам, традыцыям і
абрадам роднага краю.
Фонды музея камплектуюцца дзякуючы экспедыцыям, прапагандысцкай
рабоце сярод навучэнцаў і іх бацькоў, супрацоўнікаў школы.
|